سفیدک پودری (کپک پودری) چیست؟

سفیدک پودری که با نام کپک پودری نیز شناخته می‌شود از بیماری‌های قارچی رایجی است که در سرتاسر دنیا دیده می‌شود. این بیماری اگر چه که منجر به مرگ گیاه نمی‌شود اما عملکرد گیاه را کاهش می‌دهد و از نظر ظاهری مطلوب نیست همین امر سبب می‌گردد که این بیماری ضررهای اقتصادی به همراه داشته باشد.

پیشگیری از این بیماری برای کشاورزان، باغداران و گلخانه‌داران بسیار با اهمیت است. برای به دست آوردن اطلاعات لازم در رابطه با این بیماری و اثرات آن، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

سفیدک پودری چیست؟

سفیدک پودری (Powdery Mildew) یک بیماری قارچی است که طیف وسیعی از گیاهان را درگیر می‌کند. گونه‌های مختلفی از سفیدک پودری وجود دارد و هر گونه به طیف وسیعی از گیاهان مختلف حمله می کند. در باغ، گیاهانی که معمولاً تحت تأثیر قرار می گیرند عبارتند از: کدو، خیار، خربزه، شب بو، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل، گل رز و حبوبات می‌باشند.

قارچ سفیدک پودری در آب و هوای گرم بیشتر رشد می‌کنند. هنگامی که قارچ شروع به آلوده کردن گیاه می‌کند، لایه‌ای از کپک که شامل هاگ‌های زیادی است بر روی گیاه تشکیل می‌شود. کپک پودری می‌تواند رشد گیاه شما را کند، کند و اگر عفونت به اندازه کافی شدید باشد، عملکرد و کیفیت میوه را کاهش می‌دهد.

نحوه تشخیص سفیدک پودری

• گیاهان آلوده به این قارچ طوری به نظر می‌رسند که انگار با آرد آلوده شده‌اند.
• سفیدک پودری معمولاً به صورت لکه‌های سفید پودری دایره‌ای شکل شروع می‌شود که می‌تواند روی برگ‌ها، ساقه‌ها و گاهی اوقات میوه ظاهر شود.
• کپک پودری معمولا قسمت بالایی برگ‌ها را می‌پوشاند، اما ممکن است در قسمت‌های زیرین نیز رشد کند.
• شاخ و برگ‌های جوان بیشتر مستعد آسیب هستند. برگ‌ها زرد شده و خشک می‌شوند.
• این قارچ ممکن است باعث پیچ خوردن، شکستن یا تغییر شکل برخی از برگ‌ها شود.
• لکه‌های سفید  گسترش می‌یابد و بیشتر برگ‌ها یا مناطق آسیب دیده را می پوشاند.

انتشار سفیدک پودری

هاگ‌ها که عوامل تکثیری قارچ‌ها هستند توسط باد، حشرات، گیاهان و وسایل آلوده منتقل می‌شوند.

این قارچ بر خلاف بسیاری از بیماری‌های قارچی دیگر، کپک پودری در آب و هوای گرم  رشد می‌کند، اگرچه برای انتشار به رطوبت نسبی (یعنی رطوبت در اطراف گیاه) نیاز دارد اما در مناطق سرد و بارانی، به خوبی گسترش نمی‌یابد. همچنین در دما‌های خیلی بالا هم سرعت رشد آن‌ها کاهش می‌یابد.

تاثیرات کپک پودری بر گیاهان

1. این بیماری بر روی گیاه اثر منفی می‌گذارد به آن آسیب می‌زند اما معمولا موجب مرگ گیاه نمی‌شود.
2. این بیماری قارچی موجب ضعیف شدن گیاه می‌شود و با ممانعت از رسیدن مواد غذایی به گیاه، آن را در برابر سایر تنش‌ها و بیماری‌ها حساس و آسیب پذیر می‌کند. همچنین موجب پژمردگی و زرد شدن گیاه می‌گردد.
3. در صورتی که بیماری به حدی رشد کند که بخش بزرگی از سطح برگ را بپوشاند مانع از عمل فتوسنتز می‌شود و در صورت توقف فتوسنتز مشکلات متعددی مانند ریزش برگ‌ها و زرد شدن آن‌ها می‌شود.
4. سفیدک پودری موجب کاهش کیفیت، طعم و قند میوه‌ها می‌شود.

کنترل کپک پودری

• هنگامی که گیاهان به شدت آلوده می شوند، خلاص شدن از شر این بیماری بسیار دشوار است، بنابراین بر جلوگیری از گسترش آن به گیاهان دیگر تمرکز کنید. تمام شاخ و برگ‌ها، ساقه ها و میوه های آلوده را از بین ببرید.
• جدا کردن گیاه بیمار و دور کردن آن از سایر گیاهان اولین اقدامی است که باید در خصوص جلوگیری از انتشار بیشتر این بیماری باید انجام داد.
• اگر تعداد کمی از برگ‌های گیاه آلوده بود، بخش‌های آلوده را جدا کنید.
• از وسایل و تجهیزات کشاورزی ضدعفونی شده برای فعالیت های کشاورزی خود استفاده کنید.
• هنگام خرید بذر و کاشت آن‌ها دقت کافی داشته باشید.
• بذرها را ضدعفونی کنید.
• بین گیاهان فاصله استاندارد و مناسب را رعایت کنید تا در صورت آلودگی یک گیاه آلودگی به گیاه دیگر به سرعت منتقل نشود.
• گیاهان خود را مرتبا بررسی کنید و سلامت آن‌ها را چک کنید.
• با هرس کردن گیاهان و همچنین تنک کردن آن‌ها گردش هوا و تهویه را بهبود دهید.
• از مصرف کودهای شیمیایی برای گیاه بیمار و مبتلا به بیماری قارچی سفیدک پودری خودداری کنید. زیرا این کار سبب گسترش بیماری می‌گردد.
• از واریته‌ها و ارقام مقاوم استفاده کنید.

روش‌های متعددی برای کنترل سفیدک پودری وجود دارد. که به بررسی تعدای از آن‌ها می‌پردازیم:

قارچ کش های آلی موثر برای درمان این بیماری شامل گوگرد، آهک ـ گوگرد، روغن چریش و بی کربنات پتاسیم است. این موارد  زمانی مؤثرتر هستند که قبل از عفونت استفاده شوند و یا هنگامی مصرف شوند که برای اولین بار علائم بیماری نمایان می‌شود.

گوگرد

گوگرد خاصیت قارچ کشی دارد بنابراین روشی مناسب برای از بین بردن بیماری قارچی سفیدک پودری است. همچنین استفاده از گوگرد علاوه بر از بین بردن کپک پودری از رشد و بروز بیماری‌ها و عفونت‌های جدید جلوگیری می‌کند. به یاد داشته باشید که در هنگام استفاده از گوگرد حتما نکات ایمنی را رعایت کنید زیرا گوگرد منجر به سوزش چشم‌ها و تنفس سخت می‌شود.

جوش شیرین

استفاده از جوش شیرین یکی از روش‌های درمان سفیدک پودری است که غالبا برای گیاهان خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوش شیرین به دلیل PH بالایی که دارد سطح گیاهان را قلیایی می‌کند و مانع رشد اسپورها و هاگ‌ها بر روی گیاهان می‌گردد. این روش درمانی، روشی ارزان و بسیار ساده است. اما نکته قابل توجه در رابطه با مصرف جوش شیرین این است که PH گیاه را تغییر می‌دهد و ممکن است جذب برخی از عناصر غذایی را با مشکل مواجه ‌کند.

سرکه سیب

سرکه سیب یکی دیگر از روش های درمان این بیماری قارچی است که ارزان و در دسترس است. برای تهیه محلول سرکه سیب مقدار خیلی کمی از سرکه سیب را در چندین برابر آب حل کنید و بر روی گیاه اسپری کنید.

سفیدک پودری در گیاهان مختلف:

سفیدک پودری در گوجه فرنگی

سفیدک پودری گوجه فرنگی نیز یکی از عواملی است که باعث خسارت به کشاورزان فعال دراین زمینه می‌شود. کپک پودری در گوجه فرنگی ابتدا به صورت لکه‌های زرد رنگ بر روی برگ گیاه مشخص می‌شود سپس این لکه‌ها با کپک‌های پرزی سفید رنگ پوشیده می‌شود.

سفیدک پودری خیار

کپک پودری از مهم‌ترین و گسترده‌ترین بیماری‌های خانواده کدوئیان است که از نظر اقتصادی بسیار اهمیت زیادی دارد. یکی از دغدغه‌های مهم پرورش دهندگان خیار رفع این معضل است. نشانه‌های این بیماری بر روی برگ‌های بوته خیار ابتدا به صورت نواحی برجسته نمایان می‌شود که در مدت زمان کوتاهی این نواحی با کرک‌های سفید رنگ پوشیده می‌گردد. علائم این بیماری ابتدا در برگ‌های مسن و برگ‌های پایین بوته که بیشتر در سایه قرار دارند، بروز می‌کند.

سفیدک پودری در گل رز

گل‌های زینتی که جنبه زیبایی دارند و به علت زیبایی بصری زیادی که دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بیماری در این گیاهان به ویژه گل رز که بیشترین طرفدار را در بین گل‌های شاخه بریده دارد می‌تواند تاثیرات بسیار منفی داشته باشد و ضرر اقتصادی زیادی را سبب شود. از این رو رعایت اصول پیشگیری برای این گیاهان از اهمیت به شدت بالایی برخوردار است.

شما با خواندن این مقاله هر آنچه که لازم بود در مورد سفیدک پودری بدانید را به دست آوردید. با رعایت نکات گفته شود دیگر نگران ابتلا گیاهان خود به این بیماری و نمایان شدن لکه‌های سفید بر آن‌ها نباشید.