کمبود عناصر غذایی در خیار از جمله عوامل مهمی است که نباید از چشم کشاورزان دور بماند. کمبود عناصر غذایی در خیار پیامدهای ناخوشایندی از جمله کاهش کیفیت محصول و مقدار آن را به دنبال دارد.
ما با در نظر گرفتن اهمیت این موضوع، مقاله‌ای کامل و کاربردی در مورد علائم و درمان کمبود عناصر غذایی در خیار را برای شما همراهان عزیز ماه کشت فراهم کرده‌ایم.
عناصر غذایی پرمصرف:
عناصر پر مصرف شامل: نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و گوگرد است. که گیاه به میزان زیادی از این عناصر ضروری نیاز دارد. کمبود هر یک از این عنصرها باعث کمبود عناصر غذایی در خیار می‌شود.
کمبود نیتروژن در خیار:
مشارکت در رشد رویشی و فتوسنتز از عمده ترین نقش‌های ازت است.
علائم کمبود نیتروژن در خیار:
- کوچک شدن اندازه بوته و برگ‌ها
- رنگ پریدگی برگهای پایین بوته
- زرد شدن برگهای پایین بوته و رنگ پریده شدن کل بوته در اثر تشدید کمبود
- متوقف شدن رشد برگهای جوان
- کوتاه شدن، ضخیم شدن و رنگ پریده شدن میوه
درمان کمبود نیتروژن در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: کود NPK، نیترات کلسیم، پتاسیم نیترات
کمبود فسفر در خیار:
فسفر در ریشه‌زایی و رشد اندام زایشی مشارکت دارد.
علائم کمبود فسفر در خیار:
- متوقف شدن رشد
- کوچک شدن برگ‌ها
- کوتاه شدن گیاه
- زرد شدن برگهای مسن
- پدیدار شدن لکه‌های سوختگی در بین رگبرگ‌ها
- سبزه تیره مایل به خاکستری شدن برگ‌ها در اثر تشدید کمبود
درمان کمبود فسفر در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: مونو پتاسیم فسفات، NPK
- خرید کود 10 52 10 و استفاده از آن
کمبود پتاسیم در خیار:
پتاسیم در سوخت و ساز ازت، تشکیل دیواره سلولی، افزایش مقاومت در برابر تنش‌ها و بیماری‌ها، تنظیم عملکرد روزنه‌ها، خوش طعم و رنگ شدن میوه نقش دارد.
علائم کمبود پتاسیم در خیار:
- کوتاه شدن فاصله میان گره‌ها
- زرد شدن برگ‌ها
- زرد شدن و سوختگی حاشیه برگهای مسن
- متورم شدن انتهای میوه
- کاهش کیفیت میوه
- کوتاه و چاق شدن میوه
درمان کمبود پتاسیم در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: متا فسفات پتاسیم، سولفات پتاسیم منیزیم، سولفات پتاسیم،کود کامل
کمبود کلسیم در خیار:
کلسیم در استحکام دیواره سلولی، کاهش حساسیت به بیماری‌ها، تقسیم سلولی و کیفیت میوه تاثیر دارد.
علائم کمبود کلسیم در خیار:
- پدیدار شدن لکه‌های سفید و روشن در میان رگبرگ‌ها و نوک برگ‌ها
- زرد شدن و ظهور کلروز در میان رگبرگ‌ها
- متوقف شدن رشد بوته
- کوتاه شدن فاصله میان گره‌ها در قسمت جوانه انتهایی
- کوچک ماندن برگهای جوان
- قهوه‌ای شدن حاشیه برگ‌ها
- پیچیده شدن حاشیه برگهای جوان به سمت بالا
- پیچیده شدن حاشیه برگهای مسن به سمت پایین
- بی طعم شدن میوه
- کاهش کیفیت میوه
- کاهش زمان انبارداری میوه
درمان کمبود کلسیم در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: کلسیم پلی سولفیت
- خرید کود نیترات کلسیم و استفاده از آن
- آبیاری برنامه‌ریزی شده و کنترل شوری خاک
کمبود منیزیم در خیار:
منیزیم در ساختار کلروفیل و فنوسنتز نقش دارد. در نتیجه در سنتز کربوهیدارت‌ها نیز تاثیر دارد.
علائم کمبود منیزیم در خیار:
- پدیدار شدن کلروز در لبه برگهای مسن و گسترش آن‌ها در بین رگبرگ‌ها
- زرد شدن برگهای جوان در اثر کمبود شدید
- چروکیده شدن و مرگ برگهای مسن در صورت ادامه پیدا کردن کمبود
درمان کمبود منیزیم در خیار:
- استفاده از کودها، مانند: سولفات منیزیم
- تنظیم مقدارحضور عناصری مانند:، پتاسیم، منگنز و کلسیم در خاک
کمبود گوگرد در خیار:
از آنجایی که گوگرد در ساختار آمینو اسیدها که واحدهای سازنده پروتئین‌ها هستند حضور دارد، می‌توان گفت که گوگرد در ساخت پروتئین‌ها و آنزیم‌ها دخیل است.
همچنین ویتامین‌های تیامین و بیوتین از گوگرد استفاده می‌کنند، بنابراین این عنصر نقش کلیدی در متابولیسم گیاه دارد. از این رو، کمبود گوگرد منجر به کمبود پروتئین می‌شود.
علائم کمبود گوگرد تقریبا مشابه علائم کمبود نیتروژن است. اما از آنجایی که گوگرد در گیاه تحرک کمی دارد، علائم کمبود آن ابتدا در برگهای تازه تشکیل شده و جوان ظاهر می‌شود. در صورتی که علائم حاصل از کمبود نیتروزن در برگ‌ها مسن ظاهر می‌شود.
علائم کمبود گوگرد در خیار:
- زرد شدن بین رگبر‌گ‌های برگهای جوان
- زرد شدن رگبرگ‌ها در ادامه روند کمبود
- کاهش کیفیت محصول
درمان کمبود گوگرد در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: گوگرد مابع، سولفات کلسیم، سولفات آمونیوم
عناصر کم‌مصرف:
عناصر کم مصرف شامل: آهن، منگنز، روی، بور، مولیبدن، مس و کلر است. عناصر کم مصرف به مقدار کمی برای گیاه ضروری هستند. کمبود هر یک از عناصر کم مصرف همچون عناصر پر مصرف، کمبود عناصر غذایی در خیار را سبب می‌شود.
کمبود آهن در خیار:
حضور آهن برای سنتز کلروفیل، تنفس و فعال‌سازی چند آنزیم ضروری است. عواملی مانند قلیایی بودن خاک، زهکشی ضعیف، شرایط غرقابی و زیاد بودن عنصر منگنز در خاک سبب کمبود آهن در گیاه می‌شود.
علائم کمبود آهن در خیار:
- زرد شدن برگهای بالایی بوته
- متوقف شدن رشد
- رنگ پریده شدن رگبرگ‌ها در صورت ادامه یافتن کمبود
- دوکی شدن نوک شاخه انتهایی
- سوخته شدن برگ‌ها در اثر تشدید کمبود
- خمیده شدن قسمت بالایی بوته
درمان کمبود آهن در خیار:
- استفاده از کودها، مانند: سولفات آهن
- استفاده از کلات آهن
- تنظیم PH
- تهویه مناسب
کمبود منگنز در خیار:
منگنز عملکرد نزدیکی با عملکرد آهن، روی و مس دارد. و به عنوان کاتالیزگر آنزیمی عمل می‌کند. منگنز در تنفس، تولید اکسین و فتوسنتز نیز نقش دارد.
علائم کمبود منگنز در خیار:
- زرد شدن لبه برگهای مسن و گسترش بین رگبرگ‌ها
- انتقال علائم از برگهای مسن تر به برگهای جوان‌تر در اثر تشدید کمبود
- چروکیده شدن برگهای مسن و مرگ آن‌ها
درمان کمبود منگنز در خیار:
- استفاده از کودها، مانند: سولفات منگنز
کمبود بُر در خیار:
بُر در تشکیل گل، گرده افشانی، تشکیل و ترمیم بافت‌های آوندی و انتقال کربوهیدرات‌ها نقش دارد.
علائم کمبود بور در خیار:
- کاهش کیفیت میوه
- کج شدن برگهای جوان
- کوچک ماندن میوه
- پدیدار شدن نقاط زرد در میوه
- پیچ خوردن میوه
- شوره مانند شدن ظاهر میوه
درمان کمبود بر در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: اسید بوریک، کود مایع بر
- استفاده از بوراکس
کمبود روی در خیار:
روی در در واکنش‌های آنزیمی و ساخت اکسین مشارکت دارد.
علائم کمبود روی در خیار:
- زرد شدن بین رگبرگ‌ها و به تدریج قهوه‌ای شدن آن‌ها
- تبدیل نقاط زرد شده به بافت مرده و نقاط بنفش
- کم شدن برگ‌ها
- کوچک ماندن برگ‌ها
- کوتاه شدن فاصله میان‌گره‌ها
درمان کمبود روی در خیار:
- استفاده از کودها، مانند: سولفات روی
- تنظیم PH خاک
کمبود مس در خیار:
فتوسنتز، متابولیسم کربوهیدارت‌ها، محافظت از استرس اکسیداتیو و سنتز پروتئین نقش دارد.
علائم کمبود مس در خیار:
- کم شدن رشد بوته
- کوتاه شدن فاصله میان گره‌ها
- کوچک شدن برگ‌ها
- کاهش رویش جوانه‌ها
- ظهور لکه‌های زرد در برگهای پایین بوته
- محدود شدن رشد گیاه
- کاهش تعداد گل‌ها
- به پایین خم شدن نوک برگ‌ها
- کوتاه شدن بوته
- پیچ خوردن برگ‌ها به سمت پایین در اثر تشدید کمبود
درمان کمبود مس در خیار:
- استفاده از کودها، مانند: سولفات مس
کمبود مولیبدن در خیار:
مولیبدن در سوخت و ساز ازت، فسفر و آهن وسنتز کلروفیل مشارکت دارد.
علائم کمبود مولیبدن در خیار:
- پدیدار شدن لکه‌ها و تاول‌هایی بر روی برگهای سبز
- کوچک ماندن گل‌ها
- پژمرده شدن حاشیه برگ‌ها
درمان کمبود مولیبدن در خیار:
- استفاده از کودهایی مانند: مولیبدات آمونیوم ، مولیبدات سدیم
- خرید کود فلورا استارت و استفاده از آن
در پایان لازم است این نکته را یادآوری کنیم که شرکت ماه کشت با ارائه انواع کودهای کشاورزی می‌تواند در درمان آسیب‌های ناشی از کمبود عناصر غذایی در خیار، به شما کمک کند.
