کود پتاسیم به عنوان یک راه حل برای رفع مشکل کمبود پتاسیم در گیاهان در نظر گرفته می‌شود. کمبود پتاسیم از مشکلاتی است که در صورت رخ دادن برای محصولات کشاورزی می‌تواند آسیب‌ها و خسارات زیادی را به وجود آورد.
ما در این مقاله سعی کرده‌ایم که هر آنچه که باید در مورد پتاسیم بدانید را به طور خلاصه اما جامع و مفید ذکر کنیم پس تا پایان همراه ما باشید.
کود پتاسیم چیست؟
پتاسیم یک درشت مغذی ضروری برای رشد گیاهان است که در طول چرخه زندگی خود مقادیر زیادی از آن را مصرف می‌کنند.
پتاسیم به فراوانی در خاک یافت می‌شود اما به دلیل این که تقریبا مقدار زیادی از آن‌ها جزء ساختاری مواد معدنی خاک هستند برای گیاه غیرقابل دسترس می‌باشند.
نقش پتاسیم در گیاهان:
پتاسیم در حرکت آب، مواد مغذی و کربوهیدارت‌ها در بافت گیاه نقش دارد.
برای فعال کردن آنزیم‌هایی که در سنتز پروتئین، نشاسته و ATP دخیل هستند، لازم است.
در فتوسنتز و چرخه انتقال الکترون نقش دارد.
پتاسیم در تنظیم باز و بسته شدن روزنه‌ها نقش دارد و تبادل آب، اکسیژن و دی اکسید کربن را تنظیم می‌کند.
بر تولید پروتئین‌ها موثر است.
کمبود پتاسیم در گیاهان:
همانطور که در مطالب بالا گفته شد بخش اعظم پتاسیم موجود در خاک غیر قابل دسترس است و گیاه نمی‌تواند آن را مصرف کند. از این رو باید نیاز گیاه به پتاسیم را از روش‌های دیگری مانند مصرف کود پتاسیم و تغذیه خاک برطرف کرد. در غیر این صورت به احتمال زیاد کمبود پتاسیم در گیاه رخ می‌دهد.
کمبود پتاسیم را به طور دقیق می‌توان از طریق آزمایش خاک و گیاه تشخیص داد. اما علائم ظاهری نیز دارد که به دلیل متحرک بودن عنصر پتاسیم ابتدا در برگ‌های مسن بروز می‌کنند. این علائم عبارت است از:
- بین رگبرگ‌ها زرد و کلروزه می‌شود.
- لبه برگ‌ها قهوه‌ای رنگ و سوخته می‌شود.
- لبه برگ‌ها پیچ خورده می‌شود.
- ممکن است لکه‌های بنفش رنگی در سطح زیرین برگ‌ها ظاهر شود.
- رشد گیاه و رشد ریشه کاهش می‌یابد.
- تولید میوه و رشد دانه‌ها کم می‌شود.
انواع کود پتاسیم:
کود پتاسیم کلرید:
پتاسیم کلراید از معادن طبیعی استخراج می‌شود و مقدار پتاسیم بالایی دارد. این کود معمولا قبل از کاشت گیاه به خاک اضافه می‌شود. این کود قابل انحلال در آب است و در اثر ترکیب با آب به سرعت پتاسیم و کلر آن آزاد می‌شود. باید توجه داشت این کود منجر به افزایش نمک خاک می‌شود به همین دلیل استفاده آن به میزان زیاد و همیشه توصیه نمی‌شود.
کود کامل:
پرمصرف‌ترین کودها برای درمان کمبود عناصر غذایی در گیاهان از جمله کمبود پتاسیم استفاده از کود کامل یا همان کود NPK است. این کودها از سه عنصر پر مصرف ازت، فسفر و پتاسیم تشکیل شده‌اند که در انواع کود کامل مقدار و نسبت هرکدام از آن‌ها متفاوت است. برای رفع کمبود پتاسیم باید از کودهای NPKی استفاده کرد که مقدار پتاسیم آن‌ها بالا باشد. مانند:
کود 36 12 12:
کود 36 12 12 به عنوان کود پتاس بالا شناخته می‌شود که از 12 درصد نیتروژن، 12 درصد فسفر و 36 درصد پتاسیم تشکیل شده است و می‌تواند به خوبی نیاز گیاه به پتاسیم را تامین کند.
کود 30 5 15:
کود 30 5 15 نیز شامل 30 درصد پتاسیم، 5 درصد فسفر و 15 درصد ازت است که برای رساندن نیتروژن و پتاسیم به گیاه مناسب است.
کود پتاسیم سولفات:
سولفات پتاسیم یکی از رایج‌ترین و متداول‌ترین کودهای پتاسیمی است که مورد استفاده کشاورزان قرار می‌گیرد. این کود علاوه بر پتاسیم دارای گوگرد نیز هست که می‌تواند نیاز گیاه به گوگرد را نیز تامین کند. همچنین برای تولید پروتئین‌ها و فعال کردن آنزیم‌ها مفید است.
کود تک عنصری پتاسیم:
این کود فقط حاوی عنصر پتاسیم است و برای مواقعی که گیاه فقط به پتاسیم نیاز دارد بسیار مناسب است.
کود پتاسیم نیترات:
این کود حاوی نیتروژن و پتاسیم به مقدار زیادی است که برای رشد رویشی گیاهان بسیار سودمند هستند.
فواید استفاده از کود پتاسیم:
- رشد ریشه را افزایش می‌دهد.
- تنفس را کاهش می‌دهد و از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.
- مقاومت به خشکی را بهبود می‌بخشد.
- به دلیل کنترل روزنه‌ها از دست دادن آب و پژمردگی را کاهش می‌دهد.
- به فتوسنتز و تشکیل غذا کمک می‌کند.
- به غنی شدن نشاسته در غلات کمک می‌کند.
- محتوای پروتئین گیاهان را افزایش می دهد.
- برای انتقال قند و نشاسته مفید است.
زمان و نحوه مصرف کود پتاسیم:
زمان و مقدار مصرف کود پتاسیم به نوع، سن و نیاز گیاه بستگی دارد و برای گیاهان مختلف، متفاوت است. همچنین محل و بستر کاشت نیز از اهمیت ویژه‌ای بر خوردار است. این که خاک به چه میزانی بتواند نیاز گیاه را تامین کند مشخص کننده مقدار مصرف کود پتاسیم است زیرا استفاده بی رویه از کودها و بیشتر از میزان نیاز، منجر به مسموم شدن گیاه می‌شود.
کلام آخر:
به یاد داشته باشید که مصرف هر نوع کودی مانند انواع کود پتاسیم باید کاملا بسته به شرایط و نیاز گیاه باشد زیرا مصرف بیش از حد آن‌ها برای گیاه آسیب زا است.
