آفات و بیماری های خیار گلخانه ای است چیزی است که خیلی از علاقمندان به فعالیت در این حوزه را برای انجام کار به شک میاندازد. درگیری گلخانه با بیماری و آفت میتواند کل سرمایه گلخانهدار را از بین ببرد. اما داشتن اطلاعات در خصوص روشهای پیشگیری از مبتلا شدن گلخانه به آفتها و بیماریها میتواند از بروز مشکلات جدی و شدید جلوگیری کند.
در ادامه به بررسی مهمترین آفات و بیماری های خیار گلخانه ای میپردازیم. کپک خاکستری، کپک سفید، سفیدک داخلی، مینوز، تریپس، سفید بالک رایجترین بیماری ها و آفاتی هستند که گلخانه خیار را درگیر میکنند.
مگس سفید یا سفید بالک
مگس سفید خیار گلخانه ای شناخته شده ترین نوع از آفات و بیماری های خیار گلخانه ای است. این حشرات دارای مراحل رشد مختلف از قبیل تخم، لارو، شفیره و بالغ هستند. لارو مگس سفید برای رشد از شیره گیاهان تغذیه میکند. شیره دارای مقدار زیادی قند است که لاروها مقدار اضافی قند را به صورت عسلک دفع میکنند که سبب چسبنده شدن سطح برگ و گیاه میشود.
اگر جمعیت مگسهای سفید زیاد باشد تغذیه از شیره گیاه بر فیزیولوژی و عملکرد آن اثر میگذارد و رشد آن را کاهش میدهد. برگها پژمرده شده و میریزند و این آسیبها به برگها سبب کاهش رشد و عملکرد میوه میشوند.
شیره رسوب کرده روی میوه و گیاه باعث چسبندگی آنها میشود، که سبب جذب و ماندگاری آلودگیها مانند قارچ بر اندامهای گیاه میشود. همچنین این حشرات میتوانند ناقل ویروسها باشند.
علائم آلودگی گلخانه خیار به سفید بالک
- حضور تخمهای سفید رنگ کوچک در زیر برگها
- پرواز حشرات کوچ سفید رنگ در اطراف بوتهها
- چسبنده بودن سطح برگها
- زرد شدن برگها
- ضعیف شدن بوتهها
راه های مبارزه با مگس سفید خیار گلخانه ای
- استفاده از اسپری آب و صابون و پاشیدن آنها بر برگهای بوتهها
- حذف علفهای هرز از گلخانه و دور کردن زبالهها
- حذف بوتههای آلوده از گلخانه خیار
- استفاده از کارتهای زرد (این حشره جذب رنگ زرد میشود)
- استفاده از سموم مانند سم میتهومیل، اویسکت، استینگر
تریپس
تریپسها از شایعترین آفات و بیماری های خیار گلخانه ای هستند. تریپسها حشرات کوچک بالدار به رنگ خاکستری، زرد تا قهوهای هستند که طولی در حدود 1/5 تا 3 میلیمتر دارند. دارای بالهای باریک و کرک داری هستند. چرخه زندگی آنها شامل تخم، دو مرحله پوره، پیش شفیرگی، شفیرگی و بالغ است. مادههای اکثر گونهها تخمهای ریز خود را در برگها یا جوانه های گیاهان فرو میکنند.
تریپسها از این قطعات دهانی برای سوراخ کردن بافتهای سطحی برگها و جوانههای نرم گیاه و مکیدن غذای بخشهای له شده و از شیره آنها استفاده میکنند. و باعث ایجاد لکههایی روی برگها میشوند.
این حشرات علاوه بر خساراتی که خود با تغذیه از گیاه به گلخانه وارد میکنند. با انتقال ویروسها نیز سبب آلوده شدن گلخانه به بیماری میشوند. این آفت خیار گلخانه ای منجر به پژمرده شدن گیاه، کاهش رشد، کاهش میوهدهی و همچنین کیفیت آن میشود.
راهها مبارزه با تریپس خیار گلخانه ای
- حذف کامل بوتههای آلوده از گلخانه و دور کردن آنها
- استفاده از اسپریهای صابونی برای پوشاندن سطح برگها
- استفاده از کارتهای آبی
- استفاده از سموم مانند دلتامترین، دی متیوات، دی کلروس
مینوز از آفات و بیماری های خیار گلخانه ای
مگسهای مینوز آفاتی هستند که میتوانند آسیب زیادی را به بوته خیار بزنند و عملکرد گلخانه را به شدت کاهش دهند. چرخه زندگی مینوزها دارای مراحل تخم، لاور، شفیره و حشره است. این حشرات در هر دو مراحل لاروی و بلوغ آسیبزننده هستند. حشرات بالغ برگها را سوراخ کرده و درون حفرههای ایجاد شده تخمگذاری میکنند. پس از این که لاروها از تخم خارج شدند از بافت برگ تغذیه و شروع به حرکت میکنند که باعث ایجاد کانالهای طویل در برگ میشوند.
مبارزه با مینوز خیار گلخانه ای
- استفاده از توری برای درب و دریچهها
- استفاده از کارتهای زرد برای جذب و به دام انداختن مینوزها
- استفاده از اسپری آب و صابون
- استفاده از سموم مانند سم آبامکتین، اوانت، کرون
کپک خاکستری از آفات و بیماری های خیار گلخانه ای
کپک خاکستری از بیماریهای رایجی است که برای اکثر افراد حتی افراد غیر متخصص نیز آشنا است و احتمالا همه افراد این کپک را روی میوههای فاسد دیدهاند. عامل این بیماری قارچی از گونه بوتریس است که طیف وسیعی از گیاهان از جمله خیار گلخانه ای را آلوده میکند.
محیط مرطوب بستر رشد را برای این قارچ فراهم میکند. این بیماری سرعت بالایی در آلوده کردن بخش های مختلف یک گیاه دارد.
این قارچ نمیتواند به بافتهای سالم حمله کند و فقط قادر به آلوده کردن بخشهای آسیب دیده و یا مرده گیاه است. شاخصترین نشانه ابتلا بوته خیار به این بیماری، ظهور لکههای کرکی خاکستری رنگ روی گیاه و میوهها است.
روش های مبارزه با کپک خاکستری
- بررسی مداوم گلخانه و جدا کردن بخشهای آسیب دیده و زخمی از بوته
- کنترل کردن رطوبت گلخانه
- هوادهی گلخانه به طور مرتب
- استفاده از سموم مانند سم لونا سنسیشن
سفیدک پودری
سفیدک پودری که به نام کپک پودری نیز شناخته میشود از جمله آفات و بیماری های خیار گلخانه ای است .این بیماری که توسط نوعی قارچ ایجاد میشود در آب و هوای گرم بیشتر بروز میکند. سفیدک پودری غالبا باعث از بین رفتن بوته نمیشود اما جذابیت بصری محصول را کاهش میدهد و در نتیجه بازار پسندی را تحت تاثیر قرار میدهد. نشانه ابتلا گیاه به این بیماری، ظهور لکههای سفید پودری شکل (گچ مانند) میباشد.
مبازره با سفیدک پودری در گلخانه خیار
- تهویه منااسب و مداوم گلخانه
- بررسی مستمر گلخانه و جدا کردن بوتههای آسیب دیده و حذف آنها از گلخانه
- کنترل دما و رطوبت گلخانه
- استفاده از سموم مانند سم لونا سنسیشن
سفیدک داخلی خیار گلخانه ای
سفیدک داخلی یا همان سفیدک دروغین بیماری است که در اثر فعالیت شبه قارچی به نام ؟ به وجود میآید. این بیماری در بین محصولات گلخانه ای زیاد دیده میشود زیرا در گلخانه های شرایط رشد قارچ ؟ مانند رطوبت و دمای بالا فراهم است.
سفیدک داخلی خیار گلخانه ای سبب ایجاد لکههای زرد رنگ روی برگها میشود.
پژمردگی فوزاریومی خیار گلخانه ای
پژمردگی فوزاریم توسط قارچ فوزاریوم ایجاد میشود. مهمترین اثر این بیماری همانطور که از نام آن مشخص است پژمردگی بوته است. همچنین سبب رنگ پریدگی و زرد شدن برگها و سایر بخشهای گیاه نیز میشود.
به طور کلی، محیط مرطوب شرایط ایدهالی را برای رشد و گسترش قارچها فراهم میکند و از آنجایی که محیط گلخانه نسبت به هوای آزاد رطوبت بیشتری دارد و مستعد آلودگیهای قارچی است. کنترل رطوبت یکی از اقدامات لازم برای پیشگیری از مبتلا شدن بوتهها به بیماریهای قارچی است.
در این مقاله ما به معرفی مهمترین و رایجترین آفتها و بیماریها پرداختیم اما به خاطر داشته باشید که موارد گفته شده فقط بخشی از آفات و بیماریها است و آفتها و عوامل بیماریزای دیگری نیز وجود دارد که هر گلخانه ای اعم از گلخانه خیار را تهدید میکند.
به طور کلی بهترین راه برای جلوگیری از آفات و بیماری های خیار گلخانه ای بررسی مداوم گلخانه است. این که شما به طور مداوم گلخانه خود را بررسی کنید باعث میشود تا در اولین زمان و قبل از بیشتر شدن جمعیت آفتها و گسترش بیماریها، آنها را کنترل و معدوم کنید. شناخت انواع بیماریها و انواع آفات شما را هشیار میکند تا تغییرات کوچک گلخانه را به سرعت متوجه شوید و آن را رفع کنید.
