آشنایی با انواع پیاز زعفران از اولین اطلاعاتی است که برای شروع کاشت زعفران باید به دست آورد. در واقع باید گفت که بنیادیترین و مهمترین اصل برای موفقیت در کشت زعفران تهیه پیاز زعفران مرغوب و با کیفیت است. به همین دلیل است که اگر میخواهید یک مزرعه زعفران با برداشت و تولید مناسب داشته باشید باید حتما در تهیه پیاز زعفران دقت بالایی داشته باشید.
ما در این مقاله سعی کردهایم که به توضیح انواع پیاز زعفران که در بازار فروش و عرضه پیاز زعفران وجود دارد بپردازیم پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
زعفران چیست؟
زعفران گیاهی با نام علمی Crocus sativus که در خانواده زنبقیان قرار دارد و گیاهی علفی، پیازدار و چند ساله میباشد. این گیاه دارای برگهای دراز و سبز رنگ میباشد که طول آن به ۵۰ سانتیمتر نیز میرسد. برخلاف اغلب گیاهان که عامل تکثیردهنده آنها بذر است، عامل تکثیر زعفران پیاز است.
انواع پیاز زعفران شکلهای مختلفی دارند به عنوان مثال ممکن است بیضوی، دایرهای و یا تخم مرغی شکل باشند که رایجترین شکل پیاز زعفران نوع تخم مرغی آن است.
انواع پیاز زعفران تقریبا به رنگ سفید هستند که توسط پوشش الیافی قهوهای رنگی احاطه شدهاند. این پوشش الیافی مزایا و فواید زیادی برای پیاز زعفران دارد برای مثال به حفظ رطوبت پیاز کمک میکنند و مقاومت پیازها را در برابر گرما و سرما افزایش میدهد.
خاک مناسب برای کشت زعفران و تولید پیاز زعفران با کیفیت، خاکی است که لومی شنی و با درصد مناسبی از مواد آلی و غذایی باشد همچنی شوری آن کمتر از ۴هزار و رنج pH آن بین 6/5 تا 7/5 باشد.

یه مشاور با تجربه، تو رو ۱۰ سال جلو میندازه!
انواع پیاز زعفران:
انواع پیاز زعفران براساس معیارهای همچون وزن و سایز، منطقه کشت و نوع کشت تقسیمبندی می شوند.
انواع پیاز زعفران براساس وزن:
اولین و مهمترین عاملی که بر نوع پیاز اثر میگذارد وزن آنها است. بر اساس وزن، پیاز ها به ۳ دسته تقسیم میشوند.
پیازهای با وزن بالا (سایز درشت):
پیازهایی که بالای 15 گرم وزن داشته باشند پیازهای درشت سایز و با وزن بالا در نظر گرفته میشود.
پیازهایی با وزن متوسط:
این پیازها وزنی بین ۵ تا 15 گرم دارند. این نوع از پیازهای زعفران بیشترین طرفدار را دارند و اغلب کشاورزان زعفران از این نوع پیاز استفاده میکنند.
پیازهایی با وزن کم (سایز ریز):
پیازهایی که در این دسته قرار دارند کوچک و ریز هستند و وزنی کمتر از ۵ گرم هستند. این پیازها کاربردی زیادی ندارند و برای کشت مناسب نیستند.
انواع پیاز زعفران براساس نوع کشت زعفران:
میتوان گفت این نوع دسته بندی انواع پیاز زعفران هم براساس وزن پیازها انجام میشود. اما برای تشخیص این که چه نوع پیازی برای چه کشتی مناسب است بهتر است که ادامه مطلب را نیز مطالعه کنید.
از آنجایی که کشت زعفران به دو صورت خاکی و گلخانهای انجام میشود دو نوع پیاز زعفران براساس نوع کشت وجود دارد.
- پیاز مناسب برای کشت خاکی
- پیاز مناسب برای کشت گلخانهای
پیازهای مناسب برای کشت خاکی:
در کشت خاکی معمولا از پیازهای با سایز متوسط یعنی با وزن 5 تا 15 گرم استفاده میشود. در این نوع کشت میتوان از پیازهای درشت نیز استفاده کرد اما مطلوبتر است که از پیازهای کم وزن استفاده شود زیرا در کشت خاکی پیازهای به مدت 7 سال در خاک میمانند و در اثر تقویت با کودها مختلف رشد میکنند و وزن میگیرند.
کشت پیازهای درشت در مزرعه به دو دلیل توصیه نمیشود:
- تهیه پیاز درشت به دلیل قیمت بالای آن نسبت به پیازهای ریز و متوسط مقرون به صرفه نمی باشد.
- کشت پیاز درشت باعث کاهش تراکم مزرعه می گردد. ممکن است در سال اول برداشت گل خوبی داشته باشد ولی به دلیل تکثیر پیازها در سال دوم و کوچک شدن آنها، کاهش محسوسی در برداشترخ خواهد داد. پس برای تراکم مناسب، بهتر است که از پیازهای سایز متوسط برای کشت مزرعهای استفاده شود.
پیازهای مناسب برای کشت گلخانهای:
در کشت گلخانهای باید از پیازهای درشت و با وزن بالا استفاده کرد. استفاده کردن از پیازهای با سایز متوسط و یا ریز در این نوع کشت کار چندان درستی نیست زیرا این پیازها در کشت گلخانهای بازدهی بالایی ندارند. در کشت گلخانهای هدف اصلی تولید زعفران بیشتر و با کیفیتتر است و تکثیر پیازها اهمیت زیادی ندارد. و از آنجایی که هر چه وزن پیاز بیشتر باشد مواد مغذی بیشتری باشد کیفیت بهتری دارد و در نتیجه گلدهی و تولید زعفران بیشتری دارد.
انواع پیاز زعفران براساس با خاک بودن یا بدون خاک بودن:
در زمان تهیه پیاز زعفران میتوان پیازها را هم با خاک و هم بدون خاک تهیه کرد. طبق دستورالعمی که جهاد کشاورزی منتشر کرده است میتوان پیاز زعفران را با ۱۰ تا ۱۵ درصد خاک تهیه نمود. البته قیمت پیاز زعفران با خاک با پیاز زعفران بدون خاک تفاوت ۳۰ تا ۳۵ درصدی را دارد. این تفاوت قیمت هم به درصد خاک و هم به هزینه و دستمزد نیروی کار برای پاک کردن و جداسازی خاکهای از پیازهای زعفران (خاک گیری) بستگی دارد.
انواع پیاز زعفران براساس سورت شدن:
سورت شدن به معنای جداکردن پیازهای متفاوت از یکدیگر است. یعنی پیازهای درشت، متوسط، ریز، خاکدار و بدون خاک از یکدیگر تفکیک شدهاند. تهیه پیاز سورت شده بسیار به صرفهتر است چرا که شما بسته به هدفی که دارید خرید میکنید. برای مثال اگر به پیازهای درشت نیاز دارید فقط باید پیاز درشت را تهیه کنید و پیاز ریز برای شما کارایی ندارد و عملا بی فایده است.
کلام آخر:
در صورتی که پیازهایی که برای کاشت زعفران در گلدان، مزرعه و گلخانه استفاده میکنید بی کیفیت باشند و مرغوبیت لازم را نداشته باشد و یا آلوده به بیماری باشند مراقبت و طریقه کاشت به اصولیترین روش ممکن نیز نمیتواند تاثیری بر نتیجه نهایی کاشت بگذارد و شما یک کشت زعفران ناموفق خواهید داشت. چرا که کاشت اصولی و مراقبت صحیح از کشت، زمانی بهرهبرداری را افزایش میدهد و کارساز است که پیازها از کیفیت بالایی برخوردار باشند.